PROGRAM REALIZACJI WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W 2023/2024
W SZKOLE PODSTAWOWEJ W BAŁDRZDYCHOWIE
Podstawa prawna:
- Ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1082) art. 2 pkt 4,
- rozporządzenie MEN z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego (U. 2018 r. poz. 1675).
Działania związane z doradztwem zawodowym to ogół zaplanowanych i systematycznych działań podejmowanych przez przedszkole, szkołę lub placówkę, których celem jest przygotowanie uczniów do podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych oraz wspieranie ich w tym. Działania te obejmują m.in. zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, działania skierowane do rodziców i nauczycieli, współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Program stanowi realizację koncepcji orientacji zawodowej, w której uwzględnia się etapy rozwojowe uczniów oraz specyfikę szkoły. Program realizacji doradztwa zawodowego to ogół działań o charakterze dydaktyczno-wychowawczym ukierunkowanych na kształtowanie u uczniów poszczególnych klas pozytywnej i proaktywnej postawy wobec pracy i edukacji poprzez poznawanie i rozwijanie własnych zasobów oraz nabywanie wiedzy na temat zawodów i rynku pracy.
Przewidziane w programie działania związane z doradztwem zawodowym są powiązane z treściami kształcenia, co umożliwia uczniom dostrzeganie związków pomiędzy tym, czego się uczą, a swoją dalszą edukacją i przyszłą karierą zawodową. W kształtowaniu orientacji zawodowej w niniejszym programie ważną rolę odgrywa rozwijanie kompetencji kluczowych w ramach podstawy programowej, tj. postaw kreatywności, przedsiębiorczości, innowacyjności i współpracy zespołowej. Nauczyciele realizujący niniejszy program orientacji zawodowej jednocześnie podejmują wspólne działania mające na celu angażowanie rodziców, innych nauczycieli, pracowników szkoły i przedstawicieli otoczenia społeczno-gospodarczego w wypracowanie efektów kształcenia zapisanych w podstawie programowej.
Działania wewnątrzszkolnego sytemu doradztwa zawodowego (WSDZ) umożliwiają:
- uzyskanie przez uczniów dostępu do wsparcia z zakresu doradztwa zawodowego,
- wsparcie rodziców w związku z udzielaniem przez nich pomocy w podejmowaniu przez dzieci decyzji edukacyjno-zawodowych,
- wzbogacenie oferty szkoły i jej promocję w obszarze działań z zakresu doradztwa zawodowego,
- przejrzystość i ciągłość oddziaływań poprzez wskazanie osób działających na rzecz WSDZ oraz określenie zakresu ich odpowiedzialności,
- zaplanowanie działań w cyklu kształcenia.
KLASA 0
Cele orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego
Wstępne zapoznanie dzieci z etapami edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zainteresowań oraz pasji
Tematyka działań – realizowane poszczególne treści programowe
- Poznanie siebie
Dziecko:
1.1 określa, co lubi robić;
1.2 podaje przykłady różnych zainteresowań;
1.3 określa, co robi dobrze;
1.4 podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.
- Świat zawodów i rynek pracy
Dziecko:
2.1 odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i nazwy tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie, oraz identyfikuje i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby;
2.3 wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w zdarzenia, w których dziecko uczestniczy, takie jak wyjście na zakupy, koncert, pocztę;
2.4 podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;
2.5 opowiada o sobie w grupie rówieśniczej.
- Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie
Dziecko:
3.1 nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej);
3.2 nazywa czynności, których lubi się uczyć.
- Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych
Dziecko:
4.1 opowiada, kim chciałoby zostać;
4.2 na miarę swoich możliwości planuje własne działania lub działania grupy rówieśniczej przez wskazanie pojedynczych czynności i zadań niezbędnych do realizacji celu;
4.3 podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach, indywidualnie i w ramach działań grupy rówieśniczej.
Osoby odpowiedzialne, terminy realizacji działań
Dyrektor odpowiada za organizację działań związanych z doradztwem zawodowym, współpracuje z doradcą zawodowym, wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu orientacji zawodowej a instytucjami zewnętrznymi, zapewnia warunki do realizacji w szkole zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego oraz wspomaga realizację tych działań.
Nauczyciel edukacji przedszkolnej realizuje treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego, organizują w sali kąciki zainteresowań o tematyce edukacyjno-zawodowej przez cały rok szkolny, w trakcie bieżącej pracy z uczniami.
Nauczyciel – bibliotekarz organizuje cykliczne czytanie wierszy o zawodach dla najmłodszych uczniów, konkurs recytatorski o zawodach dla klasy 0 w trakcie roku szkolnego (zgodnie z kalendarzem pracy bibliotekarza).
Pielęgniarka współpracuje z doradcą zawodowym oraz nauczycielami i specjalistami w zakresie działań związanych z doradztwem (organizuje spotkania dotyczące dbania o zdrowie i bezpieczeństwo, kształtowania właściwych nawyków, udziela informacji zdrowotnych ważnych w kontekście zawodów) przez cały rok szkolny.
Metody i formy Tematyka działań – realizowane poszczególne treści programowe realizacji działań
Metody:
1) wywiad, kwestionariusz, ankiety
2) zajęcia grupowe z zastosowaniem metod aktywizujących w pracy z uczniami, dobieranych z uwzględnieniem m.in. wieku uczestników zajęć oraz celów, jakie mają być osiągnięte (np. aktywizujące problemowe – burza mózgów, dyskusja, metoda dramy – inscenizacje i odgrywanie ról, metody aktywizujące testowe – kwestionariusze, ankiety, testy, metody audiowizualne – filmy edukacyjne, zasoby Internetu, programy multimedialne, prezentacje multimedialne, treningi umiejętności społecznych, mini wykłady, pogadanki, techniki plastyczne, metody wzmacniające – myślenie kreatywne, gry i zabawy);
3) wycieczki tematyczne (w tym do zakładów pracy);
4) projekty edukacyjne (np. dzień talentów);
5) spotkania i warsztaty dla rodziców i z rodzicami na temat tego, jak rozmawiać z dziećmi o ich przyszłości edukacyjno-zawodowej;
6) uroczystości, imprezy;
7) spotkania z przedstawicielami różnych zawodów w uzgodnieniu z rodzicami i doradcą zawodowym;
Formy pracy adresowane do nauczycieli – specjalistów:
1) warsztaty dla nauczycieli z zakresu poradnictwa zawodowego;
2) indywidualne spotkania z doradcą zawodowym;
3) udział w zajęciach otwartych prowadzonych przez doradcę zawodowego;
4) udostępnianie zasobów z obszaru doradztwa zawodowego.
KLASY I – III
CELE ORIENTACJI ZAWODOWEJ I DORADZTWA ZAWODOWEGO :
Wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy, rozwijanie pozytywnej i proaktywnej postawy wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zainteresowań oraz pasji
DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ ORIENTACJI ZAWODOWEJ I DORADZTWA ZAWODOWEGO SKIEROWANA DO UCZNIÓW
1) badanie zapotrzebowania na działania doradcze w klasie – określanie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów;
2) realizacja treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego w trakcie bieżącej pracy z uczniami (rozbudzenie świadomości konieczności planowania własnego rozwoju i kariery zawodowej, umożliwianie poznania siebie i swoich predyspozycji zawodowych);
3) współpraca wychowawców klas w zakresie realizowania zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów;
4) organizacja konkursów zawodoznawczych;
5) organizowanie kącików, wystaw o tematyce edukacyjno-zawodowej;
6) współpraca doradcy zawodowego z innymi nauczycielami i specjalistami – udzielanie porad i konsultacji indywidualnych;
7) kontakt z rodzicami w kontekście wykonywanego przez nich zawodu oraz możliwości zaproszenia klas do ich miejsca pracy;
8) organizowanie spotkań z przedstawicielami różnych zawodów (zgodnie z realizowanymi treściami podstawy programowej);
9) organizowanie uroczystości i imprez szkolnych z przedstawicielami instytucji rynku pracy;
10) projekty edukacyjne – wzmacnianie postawy samodzielności i odpowiedzialności uczniów;
11) nawiązanie i utrzymanie kontaktu z różnymi osobami (w kontekście poznawania różnych zawodów i dziedzin, jakimi zajmują się inni), spotkania z ciekawymi ludźmi z różnych sektorów: bezpieczeństwa i ratownictwa, demokracji i dialogu społecznego, dobroczynności, działalności międzynarodowej, działań strażniczych, edukacji i wychowania, ekologii i zrównoważonego rozwoju, ekonomii społecznej i rynku pracy, kultury i historii, mediów, nauki i techniki, nowych technologii, ochrony zdrowia, polityki społecznej, rozwoju lokalnego, sportu i hobby; wolontariat, współpraca z biznesem, współpraca z uczelniami.
TEMATYKA DZIAŁAŃ – REALIZOWANE POSZCZEGÓLNE TREŚCI PROGRAMOWE
- Poznanie siebie
Uczeń:
1.1 opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać;
1.2 prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób;
1.3 podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi;
1.4 podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach;
1.5 podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.
- Świat zawodów i rynek pracy
Uczeń:
2.1 odgrywa różne role zawodowe w zabawie;
2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach;
2.3 opisuje, czym jest praca, i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach;
2.4 omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje;
2.5 opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu;
2.6 posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny.
- Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie
Uczeń:
3.1 uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności;
3.2 wskazuje treści, których lubi się uczyć;
3.3 wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich.
- Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych
Uczeń:
4.1 opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić;
4.2 planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując podstawowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu;
4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą.
METODY I FORMY REALIZACJI DZIAŁAŃ
Metody:
1) wywiad, kwestionariusz, ankiety
2) zajęcia grupowe z zastosowaniem metod aktywizujących w pracy z uczniami, dobieranych z uwzględnieniem m.in. wieku uczestników zajęć oraz celów, jakie mają być osiągnięte (np. aktywizujące problemowe – burza mózgów, dyskusja, metoda dramy – inscenizacje i odgrywanie ról, metody aktywizujące testowe – kwestionariusze, ankiety, testy, metody audiowizualne – filmy edukacyjne, zasoby Internetu, programy multimedialne, prezentacje multimedialne, treningi umiejętności społecznych, mini wykłady, pogadanki, techniki plastyczne, metody wzmacniające – myślenie kreatywne, gry i zabawy);
3) wycieczki tematyczne (w tym do zakładów pracy);
4) projekty edukacyjne (np. dzień talentów);
5) spotkania i warsztaty dla rodziców i z rodzicami na temat tego, jak rozmawiać z dziećmi o ich przyszłości edukacyjno-zawodowej;
6) uroczystości, imprezy;
7) spotkania z przedstawicielami różnych zawodów w uzgodnieniu z rodzicami i doradcą zawodowym;
8) grupowe zajęcia z doradcą zawodowym, np. konkursy zawodoznawcze, wieczór gier i łamigłówek.
OSOBY ODPOWIEDZIALNE, TERMINY REALIZACJI DZIAŁAŃ
Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej realizują treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego, prowadzą klub absolwenta, przygotowują uczniów do udziału w konkursach, np. zawodoznawczych, organizują w sali kąciki zainteresowań o tematyce edukacyjno-zawodowej przez cały rok szkolny, w trakcie bieżącej pracy z uczniami.
Nauczyciel – bibliotekarz organizuje cykliczne czytanie wierszy o zawodach dla najmłodszych uczniów, konkurs recytatorski o zawodach dla klas I-III w trakcie roku szkolnego (zgodnie z kalendarzem pracy bibliotekarza).
Dyrektor odpowiada za organizację działań związanych z doradztwem zawodowym, współpracuje z doradcą zawodowym, wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu orientacji zawodowej a instytucjami zewnętrznymi, zapewnia warunki do realizacji w szkole zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego oraz wspomaga realizację tych działań.
KLASY IV – VI
CELE ORIENTACJI ZAWODOWEJ I DORADZTWA ZAWODOWEGO :
Poznawanie własnych zasobów, zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy, kształtowanie pozytywnej i proaktywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji
DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ ORIENTACJI ZAWODOWEJ I DORADZTWA ZAWODOWEGO SKIEROWANA DO UCZNIÓW
1) określanie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów;
2) eksponowanie treści z zakresu nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
3) włączenie do planów wychowawczych zagadnień z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
4) współpraca z wychowawcami klas w ramach realizowania działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów;
5) realizacja tematów związanych z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym;
6) włączanie się w proces podejmowania przez uczniów decyzji edukacyjnych i zawodowych (informacje dotyczące ucznia wynikające z pracy specjalisty);
7) współpraca z rodzicami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
8) współpraca doradcy zawodowego z innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
9) wskazywanie uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w wyborze kierunku kształcenia i zawodu;
10) udzielanie uczniom informacji o możliwościach korzystania z usług doradcy zawodowego;
11) opracowanie, aktualizowanie i udostępnianie zasobów biblioteki szkolnej, dotyczących doradztwa zawodowego;
12) organizowanie dla uczniów spotkań z pielęgniarką szkolną dotyczących dbania o zdrowie i bezpieczeństwa oraz kształtowania właściwych nawyków – adekwatnych do zawodów wybieranych przez uczniów;
14) umożliwienie poznania i współdziałania z organizacjami pozarządowymi, np. w formie wolontariatu (w kontekście poznawania różnych zawodów i dziedzin, jakimi zajmują się inni), spotkania z ciekawymi ludźmi z różnych sektorów: bezpieczeństwa i ratownictwa, demokracji i dialogu społecznego, dobroczynności, działalności międzynarodowej, działań strażniczych, edukacji i wychowania, ekologii i zrównoważonego rozwoju, ekonomii społecznej i rynku pracy, kultury i historii, mediów, nauki i techniki, nowych technologii, ochrony zdrowia, polityki społecznej, rozwoju lokalnego, sportu i hobby; wolontariat, współpraca z biznesem, współpraca z uczelniami.
TEMATYKA DZIAŁAŃ – REALIZOWANE POSZCZEGÓLNE TREŚCI PROGRAMOWE
- Poznawanie własnych zasobów
Uczeń:
1.1 określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje;
1.2 wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia;
1.3 podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość;
1.4 prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia odbiorców.
- Świat zawodów i rynek pracy
Uczeń:
2.1 wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach;
2.2 opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka;
2.3 podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe;
2.4 posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;
2.5 wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą.
- Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie
Uczeń:
3.1 wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych mu przykładów, oraz omawia swój indywidualny sposób nauki;
3.2 wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć;
3.3 samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.
- Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych
Uczeń:
4.1 opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych;
4.2 planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu;
4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą.
METODY I FORMY REALIZACJI DZIAŁAŃ
Metody:
1) badanie zapotrzebowania na działania doradcze w klasie (wywiad, kwestionariusz, ankiety),
2) warsztaty z psychologiem lub pedagogiem i uczniów doskonalące umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, współdziałania w grupie, radzenia sobie ze stresem;
3) udostępnianie informacji o zawodach, szkołach;
4) spotkania z przedstawicielami różnych zawodów, udzielanie indywidualnych porad uczniom;
5) organizowanie wycieczek;
6) spotkania z przedstawicielami różnych zawodów w uzgodnieniu z rodzicami i doradcą zawodowym;
7) grupowe zajęcia z doradcą zawodowym,
Formy pracy adresowane do nauczycieli:
1) warsztaty dla nauczycieli z zakresu poradnictwa zawodowego;
2) indywidualne spotkania z doradcą zawodowym;
3) pomoc w opracowaniu scenariuszy zajęć realizowanych podczas godzin wychowawczych.
KLASY VII – VIII
CELE ORIENTACJI ZAWODOWEJ I DORADZTWA ZAWODOWEGO :
Przygotowanie uczniów do odpowiedzialnego planowania kariery i podejmowania przy wsparciu doradczym decyzji edukacyjnych i zawodowych uwzględniających znajomość własnych zasobów oraz informacje na temat rynku pracy i systemu edukacji
DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ ORIENTACJI ZAWODOWEJ I DORADZTWA ZAWODOWEGO SKIEROWANA DO UCZNIÓW
1) określanie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów;
2) diagnozowanie zapotrzebowania uczniów, rodziców i nauczycieli na działania związane z doradztwem zawodowym;
3) konsultacje indywidualne z uczniami i rodzicami – pomoc uczniom w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej;
4) organizowanie współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym szkoły, podnoszącej efektywność prowadzonych działań związanych z doradztwem;
5) realizacja zajęć z zakresu doradztwa zawodowego – grupowe zajęcia z doradcą i wynikające z ramowego planu nauczania, zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu z uczniami;
6) organizowanie wspomagania realizacji działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
7) współpraca z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej ucznia;
8) organizowanie szkolnych targów edukacyjnych, festiwalu zawodów;
9) pomaganie uczniom w przygotowaniu teczek, portfolio;
10) prowadzenie kół zainteresowań;
11) organizowanie spotkań z przedstawicielami instytucji rynku pracy;
12) informowanie o ofercie kształcenia w szkołach programowo wyższych, o wydarzeniach takich jak targi edukacyjne;
13) organizowanie wycieczek zawodoznawczych;
14) umożliwienie dostępu do informacji edukacyjno-zawodowych poprzez strony internetowe, Facebook, tablice informacyjne, e-dziennik;
15) organizowanie zajęć w świetlicy szkolnej, związanych z orientacją zawodową;
16) organizowanie kącików zawodoznawczych, w np. świetlicy szkolnej;
17) udostępnianie materiałów multimedialnych (np. gier edukacyjnych, filmów, e-zasobów), ułatwiających samopoznanie, podejmowanie decyzji edukacyjnych;
18) realizacja projektów edukacyjnych tematycznie powiązanych z orientacją zawodową oraz doradztwem zawodowym;
19) organizowanie imprez o charakterze zawodoznawczym, np. konkursów, festiwali, prezentacji zawodów;
20) organizowanie różnych akcji z innymi szkołami, np. targów szkół, mini targów pracy, spotkań z uczniami tych szkół, kontakt z doradcą zawodowym (koordynatorem doradztwa zawodowego) i z pozostałymi nauczycielami;
21) możliwość współdziałania z organizacjami pozarządowymi (np. w formie wolontariatu) w kontekście poznawania różnych zawodów i dziedzin, jakimi zajmują się inni, spotkania z ciekawymi ludźmi z różnych sektorów: bezpieczeństwa i ratownictwa, demokracji i dialogu społecznego, dobroczynności, działalności międzynarodowej, działań strażniczych, edukacji i wychowania, ekologii i zrównoważonego rozwoju, ekonomii społecznej i rynku pracy, kultury i historii, mediów, nauki i techniki, nowych technologii, ochrony zdrowia, polityki społecznej, rozwoju lokalnego, sportu i hobby; wolontariat, współpraca z biznesem, współpraca z uczelniami;
22) spotkania z doradcą zawodowym Powiatowego Urzędu Pracy (PUP) – wskazanie uczniom, jak skutecznie poszukiwać pracy, jak sporządzić dokumenty aplikacyjne, jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej, jakie wymogi stawiają pracodawcy kandydatom do pracy.
TEMATYKA DZIAŁAŃ – REALIZOWANE POSZCZEGÓLNE TREŚCI PROGRAMOWE
- Poznawanie własnych zasobów
Uczeń
1.1 określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych;
1.2 rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe);
1.3 dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł;
1.4 rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych;
1.5 rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej;
1.6 określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji;
1.7 określa własną hierarchię wartości i potrzeb.
- Świat zawodów i rynek pracy
Uczeń:
2.1 wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania;
2.2 porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;
2.3 wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy;
2.4 uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka;
2.5 analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy;
2.6 wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową;
2.7 dokonuje autoprezentacji.
- Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie
Uczeń:
3.1 analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;
3.2 analizuje kryteria rekrutacyjne wybranych szkół w kontekście rozpoznania własnych zasobów;
3.3 charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaformalnej i nieformalnej;
3.4 określa znaczenie uczenia się przez całe życie.
- Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych
Uczeń:
4.1 dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym;
4.2 określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby;
4.3 identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy;
4.4 planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów.
OSOBY ODPOWIEDZIALNE, TERMINY REALIZACJI DZIAŁAŃ
Dyrektor odpowiada za organizację działań związanych z doradztwem zawodowym, współpracuje z doradcą zawodowym, wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu orientacji zawodowej a instytucjami zewnętrznymi, zapewnia warunki do realizacji w szkole zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego oraz wspomaga realizację tych działań.
Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej realizują treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego, prowadzą klub absolwenta, przygotowują uczniów do udziału w konkursach, np. zawodoznawczych, prowadzą koła zainteresowań, zajęcia dodatkowych, organizują w sali kąciki zainteresowań o tematyce edukacyjno-zawodowej przez cały rok szkolny, w trakcie bieżącej pracy z uczniami.
Nauczyciel – bibliotekarz organizuje cykliczne czytanie wierszy o zawodach dla najmłodszych uczniów, konkurs recytatorski o zawodach dla klas I-III w trakcie roku szkolnego (zgodnie z kalendarzem pracy bibliotekarza).
Nauczyciel – wychowawca włącza w zajęcia realizowane w świetlicy treści z zakresu orientacji zawodowej, organizuje kąciki zawodoznawcze, rozpoznaje i wspiera uzdolnienia dzieci przez cały rok szkolny.
Pielęgniarka współpracuje z doradcą zawodowym oraz nauczycielami i specjalistami w zakresie działań związanych z doradztwem (organizuje spotkania dotyczące dbania o zdrowie i bezpieczeństwo, kształtowania właściwych nawyków, udziela informacji zdrowotnych ważnych w kontekście zawodów) przez cały rok szkolny.
METODY I FORMY REALIZACJI DZIAŁAŃ
Metody:
1) wywiad, kwestionariusz, ankiety
2) zajęcia grupowe z zastosowaniem metod aktywizujących w pracy z uczniami, dobieranych z uwzględnieniem m.in. wieku uczestników zajęć oraz celów, jakie mają być osiągnięte (np. aktywizujące problemowe – burza mózgów, dyskusja, metoda dramy – inscenizacje i odgrywanie ról, metody aktywizujące testowe – kwestionariusze, ankiety, testy, metody audiowizualne – filmy edukacyjne, zasoby Internetu, programy multimedialne, prezentacje multimedialne, treningi umiejętności społecznych, mini wykłady, pogadanki, techniki plastyczne, metody wzmacniające – myślenie kreatywne, gry i zabawy);
3) wycieczki tematyczne (w tym do zakładów pracy);
4) projekty edukacyjne (np. dzień talentów);
5) spotkania i warsztaty dla rodziców i z rodzicami na temat tego, jak rozmawiać z dziećmi o ich przyszłości edukacyjno-zawodowej;
6) uroczystości, imprezy;
7) spotkania z przedstawicielami różnych zawodów w uzgodnieniu z rodzicami i doradcą zawodowym;
8) grupowe zajęcia z doradcą zawodowym, np. konkursy zawodoznawcze, wieczór gier i łamigłówek.
Formy pracy adresowane do nauczycieli – specjalistów:
1) warsztaty dla nauczycieli z zakresu poradnictwa zawodowego;
2) indywidualne spotkania z doradcą zawodowym;
3) udział w zajęciach otwartych prowadzonych przez doradcę zawodowego;
4) udostępnianie zasobów z obszaru doradztwa zawodowego.